Dead Hand: रूसको नाभिकीय प्रतिशोध प्रणाली

Dead Hand (जसलाई Perimeter पनि भनिन्छ) रूसको एउटा नाभिकीय प्रतिरोधक प्रणाली हो, जुन शीत युद्धको समयमा विकास गरिएको थियो। यस प्रणालीको उद्देश्य के थियो भने, यदि कुनै दुश्मनको हमलामा सोभियत संघ (रूस)को नेतृत्व र कमाण्ड सेन्टर नष्ट भए भने पनि यो प्रणालीले स्वचालित रूपमा प्रतिशोधी नाभिकीय हमला गर्न सक्छ।

यस प्रणाली कसरी काम गर्छ:
१. स्वचालित प्रतिशोधी हमला:

यदि कुनै परमाणु हमलामा सोभियत नेतृत्व समाप्त हुन्छ भने, Dead Hand प्रणालीले स्वचालित रूपमा बिना मानव हस्तक्षेप प्रतिशोधी नाभिकीय हमला सुरु गर्न सक्छ।

२. सेन्सर र कमाण्ड संरचना:

यस प्रणालीमा विभिन्न प्रकारका सेन्सरहरू छन्, जसले परमाणु हमलाका संकेतहरू पत्ता लगाउँछन्, जस्तै भूकम्पीय गतिविधि, रेडिएशन, र सञ्चार अवरोध। यदि यी संकेतहरूले देखाउँछन् कि सोभियत संघमा हमला भएको छ र कुनै कमाण्ड आदेश छैन भने, यो प्रणाली स्वचालित रूपमा मिसाइल प्रक्षेपणको अनुमति दिन्छ।

३. प्रतिरोध रणनीति:

Dead Hand प्रणालीको उद्देश्य के थियो भने, यदि सोभियत संघमा पहिले हमला हुन्छ भने पनि देशले प्रतिशोधी हमला गर्न सक्छ। यसले दुश्मनलाई सोच्न बाध्य बनाउँछ कि पहिलो हमला गरेमा उसले पनि ठुलो क्षति व्यहोर्नुपर्नेछ, जसलाई 'Mutually Assured Destruction' (म्युचुअल्ली एस्योर्ड डेस्ट्रक्सन) भनिन्छ।